Carlos Bleck, sportowiec i pierwszy portugalski lotnik cywilny
W 1938 roku Portugalia wydała serię znaczków pocztowych dla swoich kolonii, upamiętniających historię Portugalskiego Imperium Kolonialnego. Znaczki te zostały wydane dla takich terytoriów jak Gwinea, Wyspy Świętego Tomasza i Książęca (w 1939 roku z napisem "São Tomé e Príncipe"), Angola, Mozambik, Indie Portugalskie, Timor i Makau. Przedstawiały one postacie i symbole kluczowe dla portugalskiej historii kolonialnej, w tym:
·
Vasco da Gamę[1],
- Mousinho de Albuquerque (oficer kawalerii, gubernator generalny Mozambiku),
- Afonso
de Albuquerque
(portugalski żeglarz, odkrywca i zdobywca, wicekról Indii),
- tamy
(jako ilustracja rozwoju kolonii),
- Infanta
Henryka Żeglarza
(uważanego za założyciela portugalskiego imperium kolonialnego).
W tym samym roku Portugalia
rozszerzyła serię znaczków "Império Colonial Português" o znaczki
lotnicze dla Wysp Świętego Tomasza i Książęcej. Te znaczki lotnicze miały
podobne wzory do standardowych wydań, ale były dostosowane do usług poczty lotniczej,
często przedstawiając motywy związane z lotnictwem i tematyką kolonialną.
Głównymi elementami znaczków lotniczych są:
- Glob
ziemski:
Znaczek pokazuje kulę ziemską w kontekście globalnym, podkreślając
znaczenie portugalskich kolonii.
- Samolot: Obecność samolotu symbolizuje
ówczesny rozwój technologii, a także komunikację między metropolią a
koloniami.
W latach 1920–1935 portugalscy lotnicy dokonali serii pionierskich lotów, które znacząco przyczyniły się do rozwoju światowego lotnictwa i zostały podane na panelu bocznym znaczków lotniczych:
- 1920: Lot na Maderę wykonany
przez Paesa i Beiresa.
- 1922: Pierwsze przelot nad
południowym Atlantykiem dokonany przez Cabrala i Coutinho.
- 1923: Wyprawa do Angoli z
udziałem Almeidy, Cunhy i C. Silvy.
- 1924: Lot do Makau
przeprowadzony przez Paesa i Beiresa.
- 1925: Misja do Gwinei z
udziałem Correii i S. Silvy.
- 1928: Lot do Mozambiku
wykonany przez Ramosa, Viegasa i Estevesa.
- 1930: Wyprawa do Indii z
udziałem Cardoso i Pimentela.
- 1931: Lot do Angoli
przeprowadzony przez Blecka i Cruza.
- 1934: Wyprawa do Timoru z
udziałem Cruza.
- 1935: "Cruzeiro" z
udziałem Cunhy, Cardoso i Baltazara.
Te przedsięwzięcia nie tylko umocniły portugalską obecność na arenie międzynarodowej, ale także przyczyniły się do postępu w nawigacji lotniczej i technologii lotniczej.
Moje szczególne zainteresowanie na tych znaczkach zwrócił rok 1931 - Lot do Angoli przeprowadzony przez Blecka i Cruza. Kim był ów Bleck ?
W książce “O Aviador” („Lotnik”) José Correia Guedes opowiada nam historię Carlosa Blecka, zapomnianego bohatera portugalskiego lotnictwa. Bleck był pierwszym Portugalczykiem posiadającym certyfikat pilota cywilnego.
5 marca 1934 roku do Goa przybył
najbardziej oczekiwany gość, pochodzący z Lizbony. Carlos Bleck na pokładzie
małego, pojedynczego silnika leciał na pas startowy po ponad 50 godzinach lotu.
Powitał go euforyczny tłum: po raz pierwszy w historii lotnik wykonał przelot
pomiędzy Portugalią a Indiami, co było niezwykłym wyczynem lotniczym.
Potomek rodziny żydowskiej z Polski,
której diaspora osiedliła się w Portugalii, pilot dorastał z gorączką
szybkości. Zanim zajął się swoją największą pasją, czyli lataniem, był kierowcą
samochodowym i żeglarzem olimpijskim[2].
Bleck, pierwszy Portugalczyk posiadający uprawnienia pilota cywilnego, wyróżnił się także jako biznesmen, zakładając firmę lotniczą CTA, co poprzedziło TAP. Uwieczniła go jednak podróż samolotem.
Oprócz podróży do Indii wykonał pierwsze połączenie lotnicze z Lizbony do Angoli i Lizbony. Przemierzał morza i pustynie, stawił czoła burzom piaskowym, tropikalnym burzom i ogniowi wroga.
Historia jednak ostatecznie go zignorowała. Jeszcze w trakcie Estado Novo uległ szokującemu wypadkowi na pokładzie samolotu Salazar, który zakończył jego pionierskie loty.
Portugalia po 25 kwietnia nie wybaczyła mu tego, że był członkiem Legionu Portugalskiego i gorącym zwolennikiem poprzedniego reżimu. Pozostał przypisem w historii portugalskiego lotnictwa. Aż do dnia, w którym dowódca José Correia Guedes (autor Lotnika) postanowił uratować go od zapomnienia[3].
W wieku 19 lat odbył swój pierwszy
lot w Grupie Eskadry Lotniczej Republiki, trwający 15 minut. 21 listopada 1922
roku został przyjęty do Wojskowej Szkoły Lotniczej z zamiarem uzyskania statusu
lotnika cywilnego. Jednak ze względów zdrowotnych jego życzenie musiało zostać
przełożone. Carlos Bleck był zmuszony porzucić kurs kilka dni po przyjęciu, ale
wrócił w 1925 roku, aby uzyskać pierwszy portugalski dyplom lotnictwa
cywilnego, zdobyty w Szkole Wojskowej.
Dwa lata później odbył swoją pierwszą podróż (Londyn-Tancos-Lizbona) za kierownicą Moth/Cirrus o mocy 90 koni mechanicznych. W 1923 roku próbował polecieć do Indii, ale problem z silnikiem uniemożliwił mu dotarcie dalej niż na pustynię arabską, do połowy drogi. Nees w tym samym roku próbował przeprawić się przez północny Atlantyk, ale nie otrzymał niezbędnego wsparcia. W 1929 roku podjął kolejną próbę i ponownie się nie powiodła.
W 1930 roku był członkiem Zarządu Aeroclube de Portugal, który założył pierwszą portugalską szkołę lotniczą.
Samotnie odbył lot z Portugalii do Goa w 1934 r. Później został założycielem Companhia de Transportes Aéreos, poprzedniczki TAP, i dołączył do zarządu TAP (Transportadora Aérea Portuguesa).
Za swoje wyczyny otrzymał m.in. odznaczenie Oficerskie z Palmą Orderu Wieży i Miecza.
Carlos Bleck, wydał w 1962 roku książkę „Rumo à Índia” („W stronę Indii”).
Jego nazwiskiem nazwano ulicę w mieście Sintra - R. Aviador Carlos Bleck (ulica Lotnika Carlosa Blecka), 2710-513 Sintra, Portugalia[4].
[1] Znaczek z Vasco da Gama opisałem na swoim blogu „Kolekcjoner” w artykule opublikowanym 27 września 2023 Vasco da Gama – the sea route to India
[2] Carlos Eduardo Bleck był żeglarzem z Portugalii, który reprezentował swój kraj podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1928 roku w Amsterdamie, w Holandii. [en.wikipedia]. Drużyna Portugalii zajęła wtedy 12 miejsce [https://www.sports-reference.com/]
[3] Tekst i zdjęcie: Carlos Bleck: O herói esquecido da
aviação portuguesa, 9 Nov 2024 [https://www.jornaldosclassicos.com/]
[4] Artykuł Recordamos hoje Carlos Bleck, Desportista e o
primeiro Aviador Civil Português, na Toponímia de Sintra [Dziś wspominamy
Carlosa Blecka, sportowca i pierwszego portugalskiego lotnika cywilnego, w
Toponimii Sintry] opublikowany na
blogu ruascomhistoria.wordpress.com 25.05.2018